Trasa 2 - Na łuku Warty
MAPA TRASY
https://www.google.com/maps/d/u/0/viewer?mid=1GZrdNHkWmKqqv96TtWRgIbq1a6P0fdrm&usp=sharing
CHARAKTERYSTYKA TRASY
Rodzaj trasy: średnio trudna, turystyczna
Długość trasy: 47,0 km (43,3 km)
Czas przejazdu: 3,5 – 4,5 h (2,5 – 3,0 h)
Drogi asfalt/bruk: 25,5 km
Drogi gruntowe: 21,5 km
Suma podjazdów: 348 m
Suma zjazdów: 348 m
Najwyższy punkt: 249 m n.p.m.
Najniższy punkt: 167 m n.p.m.
Dojazd samochodem:parking Rudniki, ul. Wieluńska (DK 43, przy szkole i przedszkolu)
Jedna z najpiękniejszych tras rowerowych w okolicy, prowadząca do Załęczańskiego Parku Krajobrazowego malowniczo położonego w szerokim łuku Warty. Podczas wycieczki będziemy mogli zaobserwować liczne ptaki wodne, a także podziwiać krajobrazy rzecznej doliny przecinającej Jurę Wieluńską. Po drodze czeka nas kilka zaskakujących wzniesień, jak Góra Zelce podziurawiona wapiennymi jaskiniami oraz Góra Świętej Genowefy. Przyda się trochę kondycji, jednak nawet mniej zawansowani rowerzyści bez problemu poradzą sobie z łagodnymi podjazdami. Trasa w połowie biegnie rzadko uczęszczanymi drogami asfaltowymi, a w połowie duktami leśnymi. W sporej części pokrywa się ona z żółtym szlakiem rowerowym. Większość odcinków leśnych jest dobrze utrzymana, jednak pomiędzy Bobrownikami a Lisowicami po obu stronach rzeki zdarzają się zapiaszczone fragmenty.
CIEKAWE MIEJSCA NA TRASIE
RUDNIKI
Miejscowość zawdzięcza swoją nazwę rudnikom, czyli ludziom, którzy poszukiwali, wydobywali i przetwarzali rudy żelaza. Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z dokumentu księcia Władysława Opolczyka z 1381 roku. Do końca XIV w. Rudniki były prywatną własnością szlachecką. W czasach potopu szwedzkiego w nieistniejącym już ogrodzie dworskim powstał niezwykły kurhan, zwany szwedzkim. Niestety podobnie jak stojący obok dwór nie przetrwał do dziś, a jego przeznaczenie pozostaje nieodkrytą zagadką. Najbardziej reprezentacyjnym budynkiem Rudnik jest klasycystyczny kościół św. Mikołaja z 1830 roku. Ufundowała go miejscowa dziedziczka, Tekla Masłowska. Jest to trzeci kościół stojący w tym miejscu. W czasach II wojny światowej został całkowicie ograbiony z cennego wyposażenia. Przy wylocie drogi krajowej nr 42 i 43 z Rudnik do Jaworzna warto także zobaczyć zabytkowy młyn motorowy, który funkcjonuje do dziś.
Gmina Rudniki to także doskonały punkt wypadowy do leżącego obok Załęczańskiego Parku Krajobrazowego. Warto tu spędzić cały weekend, zwłaszcza, że w kilku wioskach gminy (Łazy, Faustianka, Mirowszczyzna, Bobrowa, Żytniów) znajdują się przytulne gospodarstwa agroturystyczne. Szczegóły na stronie internetowej Gminy Rudniki, w sekcji „Turystyka” - zakładka „Noclegi i Agroturystyka”.
RUDNIKI, CENTRUM TRADYCJI STRAŻACKIEJ I HISTORII WSI (ul. Targowa 2)
W 2020 r. w Rudnikach otwarto niezwykłe centrum kulturalno-edukacyjne, w którym dowiemy się wiele o historii miejscowości i okolic oraz o tradycjach strażackich.
Rudniki, Centrum Tradycji Strażackiej i Historii Wsi
Powstało ono przez rozbudowę Gminnej Izby Tradycji. Zgromadzono tu liczne stare przedmioty codziennego użytku, meble, maszyny rolnicze, zdjęcia i dokumenty. W kilku pomieszczeniach odtworzono wnętrza dawnych wiejskich chat. W części poświęconej strażakom stoi stary wóz strażacki marki Żuk z 1988 roku. Miejscowa OSP używała go do 1998 r. Przed centrum podziwiać można spore, drewniane rzeźby ludowe. Kolejna stoi nieopodal, przy Gminnym Ośrodku Kultury, Sportu i Rekreacji.
Rudniki, ul. Parkowa
ZALEW MŁYNY
Malowniczy zalew o powierzchni 5 ha położony jest na wschodnich krańcach miejscowości Młyny, nieopodal Załęczańskiego Parku Krajobrazowego. To jedyny taki teren rekreacyjny w okolicy. Zbiornik o głębokości do 2,5 m powstał w 1999 r. i od początku przyciąga licznych miłośników wypoczynku nad wodą. Jest tu piaszczysta plaża z wiatą turystyczną i licznymi ławkami, na których można odpocząć. Plaża jednak nie jest strzeżona, a w akwenie obowiązuje zakaz kąpieli. Zalew posiada również atrakcyjne tereny dla wędkarzy.
MŁYNY
Nazwa miejscowości wzięła się od młynów wodnych stojących niegdyś nad przepływającą przez wioskę rzeczką Jaworzynką. Do dziś na jej brzegach widać ślady sztucznie usypanych grobli, przy których stały. Na północnych krańcach Młynów, tuż za torami kolejowymi stoi wapiennik - dawny piec do wypalania wapna z 1958 roku. Swoją działalność zakończył w połowie lat 70-tych XX wieku.
Łąki w okolicach Młynów
ŁOŚ – STYK WOJEWÓDZTW ŁÓDZKIEGO, OPOLSKIEGO I ŚLĄSKIEGO
Jedyny taki ŁOŚ w Polsce. Styk trzech województw – łódzkiego, opolskiego i śląskiego znajduje się na skraju lasu, w północno-wschodniej części miejscowości Polesie. Prowadzi do niego zarośnięta droga leśna od wschodniego wylotu z miejscowości.
Pola w okolicy Mostek
Las w okolicach Polesia
ZAŁĘCZAŃSKI PARK KRAJOBRAZOWY
Utworzony w 1978 r. park krajobrazowy położony jest na Wyżynie Woźnicko-Wieluńskiej w zakolu rzeki Warty, na tzw. Łuku Załęczańskim. Jego powierzchnia to prawie 15 ha. Zdecydowana większość obszaru parku znajduje się na terenie województwa łódzkiego, a niewielka część jego otuliny leży w województwie opolskim i śląskim. W krajobrazie dominują tutaj łagodne wzgórza otaczające dolinę Warty. Licznie występują tu tzw. zjawiska krasowe: leje, jaskinie, suche doliny. Połowę Załęczańskiego Parku Krajobrazowego zajmują lasy. Występuje w nich prawie 800 gatunków roślin, ok. 100 gatunków mszaków oraz ok. 80 gatunków porostów. Świat zwierząt reprezentowany jest przez liczne owady i motyle, wiele ciekawych gatunków ryb, płazy i gady (m.in.: salamandra plamista, gniewosz plamisty), kilkanaście gatunków nietoperzy oraz kilkanaście gatunków ssaków (m.in.: bobry, wydry, chomiki europejskie). Spośród najciekawszych miejsc w parku warto wymienić: Górę Zelce z rezerwatem przyrody „Węże”, Górę Świętej Genowefy, Granatowe Źródła, Żabi Staw oraz użytek ekologiczny „Wronia Woda”. Wszystkie znajdują się bezpośrednio przy trasie naszej wycieczki.
WARTA
Trzecia pod względem długości rzeka Polski (808,2 km). Wypływa ze źródeł w Koronowie (dzielnica Zawiercia) na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej i uchodzi do Odry w Kostrzynie nad Odrą. W zakolu Warty w okolicach Załęcza utworzono Załęczański Park Krajobrazowy. Rzeka na tym odcinku tworzy liczne meandry, rozwidlenia oraz oczka wodne w dawnych starorzeczach. To doskonałe miejsce do obserwacji ptaków wodnych oraz podziwiania malowniczych nadwarciańskich krajobrazów.
GRANATOWE ŹRÓDŁA
Granatowe Źródła to wyjątkowo obfite źródła krasowe (tzw. wywierzyska) położone pomiędzy Troninami i Starą Wsią nad Wartą. Otoczone lasem stanowią cenny pomnik przyrody. Ich krystaliczne wody zasilają starorzecze Warty. Część wody wybija ze szczeliny skalnej, a część z dna zbiornika. To jedyny na Jurze przykład pulsujących, terasowych źródeł krasowych.
Załęczański Park Krajobrazowy, Granatowe Źródła
GÓRA ZELCE, REZERWAT GEOLOGICZNY „WĘŻE”
Góra Zelce to wapienny ostaniec, który jest najwyższym wzniesieniem Łuku Załęczańskiego (230 m n.p.m.). Znajduje się nieopodal miejscowości Bobrowniki położonej nad Wartą.
Załęczański Park Krajobrazowy, Warta w Bobrownikach
Utworzono na niej rezerwat geologiczny „Węże”. Występują tutaj najbogatsze w tej części Jury stanowiska nawapiennych i kserotermicznych środowisk roślinnych. Strome wzgórze porośnięte jest lasem, pośrodku którego znajduje się trawiasta polana z widocznymi skałami wapiennymi. Wokół znajduje się aż sześć jaskiń, w których występuje 9 gatunków nietoperzy. W jednej z nich – Jaskini Samsonowicza prowadzone były badania archeologiczne, podczas których odkryto liczne szczątki kostne gadów, płazów i ssaków. Jaskinie nie są udostępnione do zwiedzania.
Załęczański Park Krajobrazowy, Rezerwat Węże
LISOWICE, KAMIENIOŁOM
Położony 200 m na wschód od centrum Lisowic kamieniołom wapnia to doskonały przykład jurajskiego profilu geologicznego. Znaleźć tu można skamieliny zwierząt żyjących w ciepłym morzu jurajskim ok. 160 – 140 mln lat temu. Kamieniołom ten wraz z podobnym w Bobrownikach objęty jest patronatem naukowym prof. Andrzeja Wierzbowskiego z Uniwersytetu Warszawskiego. Ten wybitny geolog znalazł tutaj nowy amonit, którego nazwał Amonit Vielunia.
Załęczański Park Krajobrazowy, Lisowice - kamieniołom
ŻABI STAW
Pomnik przyrody uznawany za osobliwość przyrodniczą Załęczańskiego Parku Krajobrazowego. Jak sama nazwa wskazuje, można tu spotkać liczne gatunki żab, głównie rzekotek i kumaków nizinnych, które występują tu w niezwykłej obfitości. Można tu również zaobserwować liczne gatunki innych płazów, ptaków i owadów. W maju cały staw pokrywa się kwitnącymi grzybieniami wodnymi. Wokół akwenu ustawiono ławki i altanki, z których możemy słuchać chóralnych „śpiewów” żab.
GÓRA ŚWIĘTEJ GENOWEFY
Góra Świętej Genowefy to wapienna skałka, która jest najdalej na zachód wysuniętym ostańcem Jury Wieluńskiej. Wznosi się na wysokość 200 m n.p.m. Wedle legendy nazwa góry pochodzi od imienia żony jednego z właścicieli miejscowości Parzymiechy. Została ona wygnana przez męża pod zarzutem zdrady i ukrywała się w okolicy wzgórza. Wedle innych legend nocą można tu spotkać diabły, duchy i wiedźmy, które znikają z pierwszymi promieniami słońca.
WRONIA WODA
Użytek ekologiczny położony nad Wartą na Łuku Załęczańskim, niedaleko miejscowości Bukowce. Wronia Woda to dawne starorzecze Warty położone w jednym z zakoli rzeki. Teren porośnięty jest gęsto roślinnością wodną, która izoluje go od najbliższych dróg. Dzięki temu spotkać tu można liczne gniazdujące ptaki wodne.
SKRÓCONY PRZEBIEG TRASY
RUDNIKI (parking ul. Wieluńska – ul. Handlowa) • czerwony szlak rowerowy • Zalew Młyny • obszar chronionego krajobrazu Załęcze - Polesie • POLESIE • żółty szlak rowerowy • CISOWA • ZAMŁYNIE • STARA WIEŚ • Granatowe Źródła • TRONINY • żółty szlak rowerowy • rezerwat „Węże” • KUŹNICA • żółty szlak rowerowy • LISOWICE • most na Warcie • SĘSÓW • KAPITUŁA • BOBROWNIKI • żółty szlak rowerowy • Żabi Staw • Góra Świętej Genowefy • Wronia Woda • BUKOWCE • PIASKI • most na Warcie • ZAŁĘCZE WIELKIE • GRABOWSZCZYZNA • GRABOWA • SŁOWIKÓW • Zalew Młyny • RUDNIKI (ul. Handlowa - parking ul. Wieluńska)
SZCZEGÓŁOWY PRZEBIEG TRASY
0,0 km • Rudniki – Stara Wieś
Długość odcinka – 13,1 km.
Wycieczkę rozpoczynamy w Rudnikach na parkingu przy ul. Wieluńskiej (DK 43) nieopodal szkoły i przedszkola. Jedziemy na wschód ul. Handlową, po czym za boiskiem szkolnym skręcamy w lewo na szosę asfaltową, którą biegnie czerwony szlak rowerowy. Kilometr dalej dojeżdżamy do poprzecznej drogi i skręcamy w prawo w stronę Zalewu Młyny. Czerwony szlak biegnie dalej prosto drogą gruntową, ale po chwili zatacza pętlę i łączy się z naszą trasą przy zalewie. Zaraz za nim droga zakręca w lewo i przejeżdża pod torami kolejowymi. Dalej jedziemy krętym duktem pomiędzy mokradłami i dojeżdżamy do asfaltowej szosy. Skręcamy w prawo i jedziemy dalej prosto. Poruszamy się teraz po obszarze chronionego krajobrazu Załęcze – Polesie. Kiedy główna droga zakręca ostro w prawo przy charakterystycznym krzyżu, my jedziemy prosto szeroką drogą szutrową i dojeżdżamy na skraj miejscowości Polesie. Tu wjeżdżamy na asfaltową drogę i jedziemy prosto przez całą wioskę. Gdy dojedziemy do zagajnika oddzielającego dwie części Polesia, skręcamy w lewo na drogę leśną. Jeśli pojedziemy prosto asfaltem, 500 m za wioską dotrzemy do styku województw łódzkiego, opolskiego i śląskiego popularnie zwanego ŁOŚ-em. Skręcając w lewo, jedziemy dalej szeroką drogą szutrową przez las. Na jej końcu skręcamy w prawo, wjeżdżając na dojazd pożarowy nr 1, którym biegnie żółty Szlak Rowerowy Zjawisk Naturalnych. Kiedy droga 2 km dalej zakręca w lewo, jedziemy niecały kilometr i na leśnym skrzyżowaniu za zakrętem w prawo skręcamy w lewo, wyjeżdżając po chwili w Cisowej. Tu skręcamy w prawo na asfaltową drogę, a 200 m dalej w lewo. Jedziemy rzadko uczęszczaną szosą samochodową przez Zamłynie i docieramy do Starej Wsi. Tutaj zaczyna się część trasy biegnąca wzdłuż Warty. To również dobre miejsce na krótki odpoczynek na plaży nad rzeką położonej przy tutejszym ośrodku wczasowym.
13,1 km • Stara Wieś – Lisowice
Długość odcinka – 10,3 km.
Ze Starej Wsi kierujemy się na wschód, w dalszym ciągu poruszając się asfaltową szosą. Sześćset metrów dalej w lewo odbija polna droga prowadząca do Granatowych Źródeł. Najpierw dojeżdżamy nią do opuszczonego ośrodka wczasowego, a potem skręcamy w prawo. Granatowe Źródła znajdują się za zagajnikiem po lewej stronie drogi. Wracamy na drogę asfaltową, skręcamy w lewo i jedziemy do miejscowości Troniny. Tutaj ostro skręcamy w lewo i wjeżdżamy do centrum wioski, gdzie skręcamy w prawo, jadąc dalej żółtym szlakiem rowerowym. Czeka nas teraz odcinek terenowy, na lekko zapiaszczonych drogach, na których przydadzą się opony terenowe. Fragment ten jest również przejezdny dla posiadaczy rowerów turystycznych, jednak na niektórych krótkich odcinkach konieczne może być prowadzenie roweru. Po 3 kilometrach dojeżdżamy do miejscowości Bobrowniki i koryta Warty. Tu możemy skrócić naszą trasę, skręcając w lewo i przekraczając most na Warcie. Zgodnie z trasą główną skręcamy w prawo i jedziemy asfaltową szosą. Trzysta metrów dalej przy krzyżu skręcamy w lewo i od razu w prawo, podjeżdżając na Górę Zelce, gdzie znajduje się wejście do rezerwatu geologicznego „Węże”. Prowadząca do niego wąska ścieżka jest przejezdna dla rowerów, jednak to dość terenowy fragment trasy. Nie jest on długi, warto więc odwiedzić rezerwat, nawet jeśli konieczne będzie prowadzenie roweru na ostatnim odcinku.
Z rezerwatu „Węże” wracamy do asfaltowej drogi, skręcamy w prawo i zjeżdżamy do pobliskiego rozwidlenia dróg, na którym skręcamy w prawo. Dalej poruszamy się trochę zapiaszczoną drogą gruntową wzdłuż Warty, którą biegnie czerwony, pieszy Szlak Jury Wieluńskiej. Pięćset metrów dalej dojeżdżamy do niewielkiej Kuźnicy. Tu na rozwidleniu dróg skręcamy w lewo, a 200 m dalej w prawo, jadąc dalej żółtym szlakiem rowerowym. Po przejechaniu 3 km od Kuźnicy docieramy do Lisowic. Skręcamy w lewo i 400 m dalej dojeżdżamy do kolejnego mostu nad Wartą. Tu warto zatrzymać się na odpoczynek przy malowniczo położonej nad rzeką wiacie turystycznej. Warto też podjechać 200 m na zachód wzdłuż Warty, by odwiedzić tutejszy kamieniołom wapienia.
23,4 km • Lisowice – Załęcze Wielkie
Długość odcinka – 12,3 km.
W Lisowicach przejeżdżamy przez most na Warcie i skręcając w lewo, udajemy się w drogę powrotną do Rudnik. Po prawej stronie drogi mijamy ruiny dawnego wapiennika, a za nimi wciąż czynną kopalnię wapienia. Jedziemy ok. 4 km rzadko uczęszczaną szosą samochodową i mijając Sęsów i Kapitułę dojeżdżamy do Bobrownik. Za mostem na Warcie jedziemy dalej prosto tą samą stroną rzeki, drogą, którą biegnie żółty szlak rowerowy. Pięćset metrów dalej kończy się asfalt i zaczyna szeroka droga szutrowa. Po chwili mijamy Żabi Staw, z którego często dobiegają chóralne głosy żab. Kilkaset metrów dalej w lewo odbija droga na Górę Świętej Genowefy stromo wznoszącą się nad Wartą. Za Górą Świętej Genowefy dojeżdżamy do rozwidlenia dróg, na którym pojawiają się dość mylące oznaczenia szlaku, które sugerują skręt w prawo. Niefortunnie od żółtego szlaku rowerowego, którym jechaliśmy, odbija tu w prawo również żółty, lecz pieszy Szlak Przełomu Warty. Jedziemy więc prosto i po chwili znów widzimy znaki oznaczające nasz szlak rowerowy. Po chwili mijamy użytek ekologiczny „Wronia Woda” położony w starorzeczu Warty. Niedaleko za nim docieramy do miejscowości Bukowce, gdzie wjeżdżamy prosto na asfaltową szosę. Dwa kilometry dalej dojeżdżamy do Piasków, gdzie skręcamy w lewo i przez most na Warcie docieramy do Załęcza Wielkiego. Tu możemy zatrzymać się przy wiacie turystycznej na odpoczynek z pięknymi widokami rzeki.
35,7 km • Załęcze Wielkie - Rudniki
Długość odcinka – 11,3 km.
Za mostem na Warcie w Załęczu Wielkim dojeżdżamy do poprzecznej drogi i skręcamy w prawo. Jedziemy aż do drogowskazu do wioski Kluski i zgodnie z nim skręcamy w lewo, by zaraz potem skręcić w prawo na drogę leśną. Opuszczamy w ten sposób żółty szlak rowerowy. Kilometr dalej docieramy do przysiółka Grabowszczyzna i jedziemy dalej prosto. Półtora kilometra dalej, za lasem dojeżdżamy do Grabowej i wjeżdżamy na asfaltową szosę. Na skrzyżowaniu 500 m dalej skręcamy w lewo i wjeżdżamy do Słowikowa.
Słowików, droga do Polesia
Przed nami otwiera się piękny widok na okoliczne wzgórza. Jedziemy około kilometr wijącą się zakrętami drogą i dojeżdżamy do skrzyżowania z krzyżem i stojącym na wprost domem jednorodzinnym. Skręcamy w prawo i jedziemy piękną widokowo trasą w kierunku południowym. Na końcu tego odcinka dojeżdżamy do kolejnego skrzyżowania, na którym skręcamy w prawo i od razu w lewo, na krótką drogę gruntową, która przejeżdża przez zagajnik z mokradłami, a potem pod wiaduktem kolejowym. Zaraz za nim droga zakręca w prawo i doprowadza nas nad malowniczo położony Zalew Młyny. Stąd pozostało już tylko 2 km do końca trasy. Za zalewem wjeżdżamy na asfaltową drogę i na skrzyżowaniu skręcamy w lewo. Po chwili dojeżdżamy do Rudnik, gdzie za boiskiem szkolnym skręcamy w prawo i docieramy na metę wycieczki – parking obok szkoły i przedszkola.
Przebieg trasy, opisy, zdjęcia i mapa: Przemysław Supernak, SuperGlob
Załączniki:
02 - Na łuku Warty.gpx (76,70KB)
02.B - Skrót Bugaj - Bobrowniki.gpx (1,41KB)